Emancypantka i żigolak, czyli prostytucja w XX wieku

Wielkie zmiany w podejściu do prostytucji zaczęły w czasie I wojny światowej. W Europie miliony mężczyzn tkwiły w okopach, a pozostawione poza linią frontu kobiety wykonywały obowiązki zarezerwowane do tej pory dla mężczyzn. Efektem przejęcia męskich ról była emancypacja. Kobiety zyskiwały dostęp do pracy i nauki, w niemal całej Europie przyznano im czynne i bierne prawa wyborcze. Zaczęły też dysponować własnymi pieniędzmi.

Żigolak

Niektóre kobiety, świadome swoich praw i siły wchodziły na rynek usług seksualnych już nie jako sprzedawczynie, lecz jako klientki. Do tej pory, klientami męskich prostytutek byli inni mężczyźni. Wiek XX to okres narodzin żigolaka i fordansera, umilających czas zamożnym damom. Prostytutki-kobiety też nie narzekały na brak pracy. Najnowsze wynalazki, automobil i telefon, pozwoliły na rozszerzenie oferty usług seksualnych. Właśnie XX wieku narodziła się prostytucja „przydrożna”, oraz agencje call-girls, oferujące zamawianie usług przez telefon.

Wróg klasowy

Tymczasem w Rosji Radzieckiej prostytucję uznano za burżuazyjny przeżytek i symbol wyzysku człowieka przez człowieka. Kobiety, które gotowe były nadal pozwalać się wyzyskiwać, traktowano jak wroga klasowego i karano rozstrzelaniem lub łagrem.

Zawód jak każdy inny

W latach 60. XX wieku w Stanach Zjednoczonych wybuchła rewolucja seksualna. Kobiety paliły staniki, nie chciały być dłużej obiektami erotycznymi, walczyły o niezależność także w dziedzinie seksu. Wkrótce batalię o swoje prawa i godne traktowanie rozpoczęły również przedstawicielki najstarszego zawodu świata. Lata 70. to czas zakładania związków zawodowych prostytutek. Pierwsze powstały w USA i Kanadzie (tu właśnie, w 1982 roku, członkinie Association for the Safety of Prostitutes zorganizowały pierwszy marsz dumy zawodowej – Hooker Pride). Pod koniec lat 70. przez Francję i Wielką Brytanię przetoczyła się fala protestów prostytutek przeciwko brutalności policji. Organizacje powstały także w Niemczech, we Włoszech, w Holandii… Wkrótce nawiązały współpracę, która zaowocowała powsta­niem International Committee for Prostitutes’ Rights – międzynarodowego komitetu obrony praw zawodu.

Pod naciskiem

Pod naciskiem organizacji International Committee for Prostitutes’ Rights w 1986 r. Parlament Europejski podjął uchwałę, wzywającą państwa członkowskie m. in. do niekarania prostytucji, zagwarantowania prostytutkom równych praw, zapewnienia im bezpieczeń­stwa i ochrony zdrowia. Historia zatoczyła koło – najstarszy zawód świata znów stał się rzemiosłem jak każde inne. Przynajmniej w teorii.