Jak działają?
Zawarte w nich syntetyczne hormony blokują owulację oraz wpływają na zagęszczenie śluzu szyjkowego, dzięki czemu ruch plemników jest poważnie utrudniony. Dodatkowo wpływają na zmianę budowy błony śluzowej macicy, przez co zapłodniona komórka jajowa – gdyby w jakiś sposób doszło do zapłodnienia – nie jest w stanie się w niej zagnieździć. Spowolniony zostaje również transport komórek jajowych. To biologiczna gra na czas, wiadomo bowiem, że tak jajeczko, jak i plemniki mają określoną żywotność, a im później się spotkają, tym szanse na zapłodnienie maleją.
Jak się dzielą i czym się od siebie różnią?
Początkowo w sprzedaży były głównie pigułki dwufazowe, czyli takie, które zawierają zmienne ilości progesteronu i estrogenu. Specjalnie dobrane proporcje miały odpowiadać naturalnemu cyklowi hormonalnemu kobiet. W praktyce okazało się, że całkiem spora liczba biorących je osób odczuwa skutki uboczne. Niejasne okazały się również same zasady stosowania, co przyczyniło się do narodzin sporej gromadki bobasów.
Zadanie tabletek dwufazowych jest ściśle określone. Pierwsza partia zawiera same estrogeny, lub posiada niewielką ilością progestagenów. W drugiej tabletki mają estrogeny i progestageny. Kobieta łyka kolejno tabletki serii pierwszej i drugiej. Następnie robi siedem dni przerwy.
Tabletki jednofazowe zawierają dokładnie taką samą ilość hormonów (estrogen i progesteron) każdego dnia. Przyjmuje się je regularnie przez dwadzieścia jeden dni, a następnie robi siedmiodniową przerwę.
Przeciwwskazania do przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych
Z hormonami nie ma żartów i absolutnie nie można przyjmować tabletek na własną rękę bez konsultacji z lekarzem i wstępnego badania (np. krwi). Uważać powinny szczególnie kobiety chorujące na cukrzycę, nadciśnienie lub migreny. Jest też cała lista medycznych przeciwwskazań, które praktycznie wykluczają przyjmowanie tabletek:
- podejrzenie nowotworów zależnych od estrogenów
- choroba zakrzepowo-zatorowa
- niewydolność wątroby
- niedokrwienie mózgu i choroba niedokrwienna serca
- niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych
Osoby borykające się z kłopotami żołądkowymi również powinny się zastanowić, zanim sięgną po pigułki, ponieważ wymioty i biegunki mogą przyczynić się do osłabienia efektywności pigułek.
Kiedy warto po nie sięgnąć?
Tabletki to idealny rodzaj antykoncepcji dla kobiet posiadających stałych partnerów, ponieważ pigułki chronią przed ciążą, ale nie zabezpieczają przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Dodatkowo są niekłopotliwe w stosowaniu, regulują miesiączki i zmniejszają ich bolesność. Rozprawiają się również z problemami skórnymi wynikającymi z wahań hormonalnych. To dobra metoda dla osób sumiennych, które będą pamiętały, żeby je codziennie łykać.
Największe zalety stosowania pigułek
- w 99,8% skutecznie zabezpieczają przed ciążą
- poprawiają stan cery i włosów
- wpływają na zmniejszenie bólu miesiączkowego i łagodzą dolegliwości związane z PMS
- są wygodne w użyciu, trzeba tylko pamiętać o regularnym łykaniu
- nie zaburzają płodności, która powraca już w pierwszych miesiącach po odstawieniu pigułek
- zapewniają więcej radości ze spontanicznego seksu
- zmniejszają ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej i torbieli jajnika
- zmniejszają prawdopodobieństwo zachorowania na raka jajnika, raka błony śluzowej macicy oraz nowotworów piersi
- regulują cykle miesiączkowe
Wady i skutki uboczne
- nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową
- w pierwszych miesiącach stosowania mogą sprzyjać zatrzymywaniu wody i uczuciu ogólnego dyskomfortu oraz nadwrażliwości piersi
- trzeba je przyjmować regularnie, w innym wypadku ich skuteczność spada
- w reakcji z innymi lekami ich skuteczność może zmaleć
- są sprzedawane na receptę
- istnieje wiele przeciwwskazań zdrowotnych, które wykluczają przyjmowanie pigułek
Największe mity związane z pigułkami
Od tabletek się tyje
Nowoczesne tabletki wyeliminowały problem zatrzymywania wody w organizmie i pobudzenia apetytu. Ewentualne wrażenie przybierania na wadze może wynikać ze zmian, jakie zachodzą w gospodarce hormonalnej. W takiej sytuacji należy poprosić o zmianę rodzaju tabletek.
Zrób sobie przerwę
Zdarza się, że lekarze co kilka miesięcy zalecają swoim pacjentkom robienie przerw w przyjmowaniu tabletek. Powodem ma być zapobieganie ewentualnej niepłodności. Nic bardziej mylnego. Takie działanie może doprowadzić do rozregulowania gospodarki hormonalnej i powstania realnych problemów z poczęciem dziecka w przyszłości.
Pigułka działa słabiej, jeżeli pali się papierosy i pije alkohol
Naukowo nie zostało udowodnione, że palenie papierosów, podobnie jak picie alkoholu, ma jakikolwiek wpływ na działanie pigułek. Ich skuteczność może się natomiast obniżyć, jeśli kobieta wymiotuje.
Po pigułkach trudniej zajść w ciążę
Nie ma żadnych naukowych dowodów na to, że po przyjmowaniu tabletek antykoncepcyjnych zmniejsza się płodność. Według badań z 2009 roku szansa zajścia w ciążę jest po odstawieniu pigułek taka sama jak po stosowaniu innych hormonalnych środków antykoncepcyjnych.
Przyjmowanie hormonów może prowadzić do problemów z donoszeniem ciąży i mieć wpływ na rozwój dziecka w przyszłości
Po pierwsze, substancje zawarte w pigułkach bardzo szybko zostają wydalone z organizmu. Po drugie, bardzo podobne hormony stosuje się dla podtrzymania ciąży, nie ma więc obaw, że zaszkodzą one dziecku.
Nie uprawiam regularnie seksu, więc nie muszę brać tabletek
Nie musisz, ale możesz! Poza ochroną antykoncepcyjną z przyjmowania tabletek wynika wiele innych korzyści. Poprawia się stan skóry i włosów, zmniejszają albo całkowicie znikają objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Spada też ryzyko zachorowania na raka jajników i macicy, miesiączki są regularne i mniej bolesne.
