Zachowek ma na celu ochronę interesów najbliższych członków rodziny spadkodawcy. Umożliwia zabezpieczenie części majątku przed całkowitym pominięciem osób najbliższych w testamencie. W kontekście planowania spadkowego warto znać podstawowe zasady związane z zachowkiem oraz wiedzieć, na co należy zwrócić uwagę. W takich przypadkach szczególnie pomocne są porady prawne, które pozwolą uniknąć potencjalnych konfliktów i nieporozumień.
Co to jest zachowek?
Zachowek to określona część majątku, do której uprawnieni są najbliżsi krewni zmarłego, nawet jeśli zostali pominięci w testamencie. Instytucja ta jest wprowadzona w polskim systemie prawnym, aby chronić interesy rodziny przed skutkami dowolnego rozdysponowania majątkiem przez spadkodawcę. Zasadniczo, prawo do zachowku przysługuje dzieciom, małżonkowi oraz rodzicom zmarłego, jeśli byli oni uprawnieni do dziedziczenia z ustawy. Warto skorzystać z porady prawnej, aby poznać wszystkie swoje możliwości zachowku.
Kto ma prawo do zachowku?
Do zachowku uprawnieni są zstępni (dzieci, wnuki), małżonek oraz, w pewnych okolicznościach, rodzice zmarłego. Uprawnienie do zachowku mają osoby, które byłyby powołane do spadku z mocy ustawy, czyli w sytuacji, gdyby spadkodawca nie sporządził testamentu.
Jednakże, jeśli osoba uprawniona do zachowku została wydziedziczona, co oznacza wyraźne pozbawienie prawa do zachowku w testamencie, traci ona to prawo. Wydziedziczenie musi być jednak wyraźnie wskazane w testamencie oraz uzasadnione odpowiednimi przyczynami, jak na przykład uporczywe postępowanie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego.
Jak oblicza się wysokość zachowku?
Wysokość zachowku wynosi połowę wartości udziału, który przypadłby uprawnionemu, gdyby dziedziczył na podstawie ustawy. W przypadku, gdy uprawniony jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy, przysługuje mu dwie trzecie wartości tego udziału. Wartość zachowku oblicza się na podstawie aktywów i pasywów spadkowych, z uwzględnieniem darowizn dokonanych przez spadkodawcę w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed śmiercią.
Co wchodzi w skład masy spadkowej przy obliczaniu zachowku?
Przy obliczaniu zachowku bierze się pod uwagę całą masę spadkową, czyli aktywa pozostawione przez spadkodawcę, pomniejszone o długi spadkowe. Do masy spadkowej wlicza się również darowizny dokonane przez spadkodawcę na rzecz osób uprawnionych do zachowku oraz innych osób, jeśli darowizna była dokonana w ciągu dziesięciu lat przed śmiercią spadkodawcy. Warto zaznaczyć, że darowizny na rzecz osób bliskich (na przykład dzieci) wchodzą do masy spadkowej, co może wpływać na obniżenie wartości zachowku należnego innym uprawnionym.
Warto znać zasady obliczania zachowku, wiedzieć, kto jest do niego uprawniony i jakie są procedury dochodzenia roszczeń. W przypadku wątpliwości lub sporów, porady prawne mogą okazać się niezbędne, aby skutecznie zabezpieczyć swoje prawa. Zachowek to temat, który może budzić wiele emocji, dlatego ważne jest, aby podchodzić do niego z pełną świadomością prawną i dbać o swoje interesy w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami.
Zapraszamy po więcej informacji: porady prawne Lębork.
